Տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների դերը էներգաարդյունավետության խթանման գործում:

Հայաստանի համայնքների միության նախագահ պրն. Էմին Երիցյանի ելույթը:

Հարգելի՛ տիկնայք և պարոնայք,

Կցանկանայի ելույթս սկսել՝ նախ որպես Էներգաարդյունավետության թեմայով Արևելյան գործընկերության Տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների կոնֆերանսի (CORLEAP) զեկուցող՝ միաժամանակ նաև Հայաստանի ենթաազգային իշխանությունների տեսանկյունից:

Անցյալ տարի Երևանում կայացած Արևելյան գործընկերության Տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների կոնֆերանսի (CORLEAP) Բյուրոն որոշեց, որ պետք է մշակվեն թեմատիկ զեկույցներ ռազմավարական այն ոլորտների վերաբերյալ, որոնք ընտրվել են՝ համաձայն Արևելյան գործընկերության առաջնահերթությունների: Այդ զեկույցների նպատակը պետք է լինի՝ արձանագրել քաղաքական ոլորտներում առաջընթացը՝ ցույց տալով տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների դերակատարումը և կոնկրետ ներդրումները:

Այդպիսով, որոշվեց, որ էներգաարդյունավետությունը պետք է տեղ գտնի Արևելյան գործընկերության 5-րդ գագաթնաժողովին պետությունների և կառավարությունների ղեկավարներին ուղղված Արևելյան գործընկերության Տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների կոնֆերանսի (CORLEAP) քաղաքական ուղերձում: Դա կընդգծի ռեգիոնների և քաղաքների դերը և այն, որ տեղական մակարդակում ներդրում կատարելը տնտեսությունը դարձնում է ավելի մրցունակ՝ հանգեցնելով տեղական աշխատատեղերի ստեղծմանը և տնտեսական աճին:

Պատճառները բավականին ակնհայտ են՝ եթե հաշվի առնենք Քաղաքապետների դաշնագրի հավաքած քաղաքական թափը, կլիմայական մարտահրավերների հաղթահարման հարցում COP 21-ում ենթաազգային իշխանությունների դերի ճանաչումը, ինչպես նաև տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների արդյունավետ ներգրավումը և գովելի ջանքերը՝ ի աջակցություն կայուն և մատչելի էներգիայի: Բացի այդ, զգալի աջակցություն է տրամադրվում ԵՄ մակարդակով՝ Եվրոպական հարևանության քաղաքականության շրջանակներում էներգետիկ ոլորտում համագործակցությանն ավելի մեծ տեղ հատկացնելու համար՝ որպես անվտանգության միջոց և կայուն տնտեսական զարգացման գրավական:

Կցանկանայի կարևորել նաև էներգետիկայի ոլորտում տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների դերի ընդհանուր գնահատում իրականացնելու նախաձեռնությունը, ինչը վերաբերում է նաև հարավային Միջերկրածովյան գործընկերներին: Եվրո-Միջերկրական ռեգիոնալ և տեղական ասամբլեան(ARLEM) նույնպես այս թեմայի շուրջ զեկույց է նախապատրաստում:

Ես միանգամայն վստահ եմ, որ մենք կիսում ենք նույն մտահոգությունները և գործունեության ոլորտը՝ամրապնդելով մեր ուղերձը ազգային մակարդակով և ԵՄ-ում: Բացի այդ, օգտակար կլինի նաև լավագույն փորձերի փոխանակումը: Երեք շաբաթից մասնակցելու եմ Եվրո-Միջերկրական Տեղական և ռեգիոնալ ասամբլեայի (ARLEM) նիստին, որը տեղի է ունենալու COP22-ի շրջանակներում Մարրաքեշում:

Այնտեղ պետք է զեկույցի համար հավաքեմ համապատասխան տվյալներ, որոնք պետք է հիմնված լինեն տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների կողմից արդեն ձեռնարկված միջոցառումների վերլուծության վրա և խորհրդատվություն տրամադրեն անհրաժեշտ միջոցառումների վերաբերյալ: Ի հավելումն դրան, այդ միջոցառումների իրականացման համար մենք պետք է ուսումնասիրենք այն եղանակները, որոնցով տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունները պետք է ուժեղացվեն: Կարևոր է ուսումնասիրել, թե ինչ մակարդակով են տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունները ներգրավված ազգային էներգաարդյունավետության գործողությունների պլանների ձևավորման և կատարման մեջ, և թե ինչպիսին է կապը ազգային և տեղական/ռեգիոնալ գործողությունների պլանների միջև: Սա կարող է առանցքային դեր խաղալ ֆինանսավորումն ապահովելու համար, ինչը շատ կարևոր է: Մեր երկրներից շատերի համար էներգետիկ ծախսերի կրճատումը քաղաքական օրակարգում ամենակարևոր հարցերից մեկն է, որն ուղղված է էներգիայի սպառման բարձր մակարդակի արդյունքում տնտեսության վրա բեռի թեթևացմանը: Անգամ քաղաքական բավարար կամքի և իրավական ու օրենսդրական համարժեք դաշտի առկայության դեպքում կարող են ի հայտ գալ բազմաթիվ խոչընդոտներ, ինչպիսիք են, օրինակ, տեղական ռեսուրսների անբավարար մակարդակը կամ անբարենպաստ ներդրումային միջավայրը:

Վերջին տարիներին ապակենտրոնացման ջանքերի շնորհիվ տեղական մակարդակում ավելացել են իրավասությունները և պարտականությունները, չնայած որ ոչ միշտ են դրանք ուղեկցվում ֆինանսական անհրաժեշտ աջակցությամբ և կարողություների ամրապնդմամբ: Տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունները ոչ միշտ են կարողանում հիմնվել իրենց սեփական փորձի վրա և ի վիճակի չեն լինում մշտապես օգտվել արտաքին խորհրդատուների ծառայոթւյուններից: ծառայություններից: Մրցակցությունը, որակավորման բարձրացումը, մատչելիությունը և հասանելիությունը միասին նպաստում են զարգացմանը:

Արևելյան գործընկերության Տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունների կոնֆերանսի (CORLEAP) անդամների շրջանում հարցաթերթիկների միջոցով հարցում է անցկացվել՝ տեղական էներգետիկ քաղաքականության կամ կայուն զարգացման տեղական քաղաքականության ձևավորման և իրականացման գործընթացում իրենց ներգրավվածության վերաբերյալ, որոնց իրականացումը կհանգեցնի էներգաարդյունավետության զարգացմանը:
Նրանց նաև առաջարկվել էր ցուցադրական օրինակներ ներկայացնել, ինչի արդյունքում վկայակոչվեցին շատ հետաքրքիր նախագծեր՝ շենքերի, փողոցային լուսավորության, էկոլոգիապես անվտանգ հասարակական տրանսպորտի և բնապահպանական հարցերի շուրջ, ինչպես նաև էներգախնայողության բնագավառում երեխաների կրթության վերաբերյալ:

Ուրախ ենք նկատել, թե ինչքան շատ բան կարող է արվել առկա ռեսուրսներով: Պետք է ոգեշնչվել նմանատիպ հաջողության պատմություններով և տարածել դրանք՝ էներգախնայողության օգուտի և լրացուցիչ աջակցությամբ առկա ներուժի բացահայտման հնարավորության մասին իրազեկության բարձրացման նպատակով: Էներգաարդյունավետության ոլորտում ներդրում կատարելը բազմակի օգուտ է բերում: Այն շահեկան է բնապահպանական տեսանկյունից և թույլ է տալիս, որ ռեսուրսները վերաբաշխվեն այլ ծառայությունների համար՝ ի շահ քաղաքացիների բարեկեցության: Դեռ շատ անելիքներ կան, և շատերը դեռ կհամոզվեն, որ էներգաարդյունավետության ոլորտում ներդրումները կարող են նաև կարճաժամկետ շահույթ բերել: Կոնկրետ ի՞նչ գործողություներ կարող են տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունները նախաձեռնել: Կարող են հաշվի առնել էներգետիկ արդյունավետության չափանիշները հանրային գնումների տենդերների ժամանակ, նախաձեռնել երիտասարդական գովազդային արշավներ՝ ցույց տալու համար էներգախնայողության օգուտները, աջակցել կենտրոնական իշխանություններին՝ խոչընդոտները և հնարավորությունները հայտնաբերելու հարցերում, ինչպես նաև արդյունավետ օգտագործել առկա հարթակները և ժողովները՝ փորձի փոխանակման և պրակտիկա ձեռք բերելու նպատակով:

Այս առումով այսօրվա միջոցառումը հիանալի հնարավորություն է տալիս տեղեկանալու համար, թե ինչպես են տեղական և ռեգիոնալ իշխանությունները շահում Արևելյան գործընկերության հիմնական նախաձեռնություններից՝ կայուն քաղաքային զարգացման և էներգետիկայի ոլորտներում, մասնավորապես՝ Քաղաքապետների դաշանգիր Արևելք-ի շրջանակներում:

Անհամբեր սպասում եմ առաջիկա նիստերին՝ զեկույցի համար համապատասխան տեղեկատվության ակնկալիքով: Կանխավ շնորհակալություն այս նախագծում Ձեր արժեքավոր ներդրման համար: